Roza hastalığı (Rosacea) genellikle alerjik bir hastalık değildir, ancak bazı alerjen benzeri tetikleyiciler belirtileri kötüleştirebilir. Yani temelinde alerjik bir immün mekanizma yoktur, ancak alerjik reaksiyonları andıran çevresel ve bireysel faktörlerle alevlenebilir.
🔬 Rosacea’nın Temel Özellikleri:
- Kronik ve inflamatuvar (iltihabi) bir cilt hastalığıdır.
- Genellikle yüz bölgesinde kızarıklık, kılcal damar genişlemesi, sivilce benzeri kabarcıklar ve bazen göz tutulumu (oküler rosacea) ile kendini gösterir.
- En çok 30-50 yaş arası açık tenli bireylerde görülür.
🚫 Alerjik Olmadığını Gösteren Kanıtlar:
- İmmünolojik mekanizma: Rosacea’da, alerjik hastalıklardaki gibi IgE aracılı bir yanıt yoktur.
- Histamin rolü sınırlıdır.
- Antihistaminikler rosacea’da genellikle etkisizdir (sadece bazı semptomları hafifletmede işe yarayabilir).
🔁 Ancak Rosacea’yı Alevlendiren “Alerjen Benzeri” Tetikleyiciler:
Bu tetikleyiciler alerjen olmasa da benzer şekilde semptomları başlatabilir:
| Tetikleyici | Etki Mekanizması |
| Sıcak içecekler | Damar genişlemesi (flushing) |
| Baharatlı yiyecekler | Nörovasküler uyarı |
| Alkol (özellikle kırmızı şarap) | Vazoaktif etki |
| Güneş ışığı | Ciltte inflamasyonu tetikler |
| Stres | Nörolojik-immünolojik aktivasyon |
| Aşırı sıcak/soğuk | Damar cevabında değişiklik |
| Kozmetikler | Cilt bariyerinde irritasyon |
📌 Sonuç:
Roza (gül) hastalığı alerjik bir hastalık değildir, fakat bazı alerji benzeri çevresel tetikleyiciler ile semptomları şiddetlenebilir. Bu yüzden tedavi ve yönetim yaklaşımı, alerji ilaçlarından çok iltihap düzenleyici, barrier koruyucu ve vasküler sistem hedefli ürünleri içerir.
ROZA (GÜL) HASTALIĞINI HİSTAMİN İNTOLERANSI KÖTÜLEŞTİRİR Mİ?
Evet, histamin intoleransı olan bireylerde roza hastalığı (rosacea) semptomları kötüleşebilir. Rosacea doğrudan histamin intoleransına bağlı olmasa da, histaminin vücutta yaptığı etkiler, özellikle yüzde kızarıklık (flushing) ve yangı (inflamasyon) gibi rosacea semptomlarını artırabilir.
🧪 Histamin ve Rosacea Arasındaki Olası Bağlantı
| Mekanizma | Açıklama |
| Vazodilatasyon (damar genişlemesi) | Histamin, damarların genişlemesine neden olur → Yüzde kızarma artar. |
| Nöroimmün etki | Histamin, sinir uçlarını uyararak yanma ve karıncalanma hissini artırabilir. |
| İltihap artırıcı etki | Histamin, ciltteki inflamatuar mediatörleri aktive edebilir. |
Rosacea zaten bir nörovasküler inflamasyon hastalığıdır. Histamin bu mekanizmaları tetikleyerek atakları veya alevlenmeleri sıklaştırabilir.
🍷 Histamin İntoleransı Olanlarda Tetikleyiciler
Bu bireylerde histamin içeriği yüksek veya histamin salımını artıran gıdalar, rosacea semptomlarını kötüleştirebilir:
Yüksek histaminli gıdalar:
- Kırmızı şarap, bira
- Eski peynirler (parmesan, rokfor)
- Salam, sosis, füme etler
- Turşu, fermente ürünler (kombucha, kefir)
- Konserve yiyecekler, balık sosları
Histamin salımını artıran gıdalar:
- Domates
- Çikolata
- Avokado
- Ispanak
- Kabuklu deniz ürünleri
Ne Yapılabilir?
- Eliminasyon diyeti: Histamin intoleransı şüphesi varsa, bir süre bu gıdalar diyetten çıkarılarak ciltteki etkisi gözlemlenebilir.
- DAO (Diamin oksidaz) destekleri: Histamin yıkımını kolaylaştırabilir.
- Antihistaminik ilaçlar: Semptomatik rahatlama sağlayabilir, fakat rosacea’da her zaman etkili olmayabilir.
- Dermatolog ve alerji uzmanı işbirliği: Hem rosacea hem de potansiyel histamin intoleransı için kombine yaklaşım en doğrusudur.
🔍 Özetle:
Histamin intoleransı, rosacea’yı doğrudan oluşturmaz ancak alevlenmelerini kötüleştirebilir. Yüz kızarıklığı, yanma hissi ve damar genişlemesine duyarlı olan rosacea hastalarında, histamin kontrolü semptom yönetiminde fayda sağlayabilir.
Leave a comment